Παπαμιχαήλ, Γρηγόριος

(Λέσβος 1874 – Αθήνα 1956). Θεολόγος και συγγραφέας. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στη Λέσβο, στη Θεολογική Σχολή του Σταυρού (Ιεροσόλυμα), στη Χάλκη και στη Σάμο, σπούδασε θεολογία στην Πετρούπολη. Δίδαξε θεολογικά μαθήματα στη Σχολή του Σταυρού (1905 – 1907) και έπειτα εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια, όπου ο πατριάρχης Φώτιος του ανέθεσε την ίδρύση πατριαρχικού τυπογραφείου και τη διεύθυνση των πατριαρχικών περιοδικών Πάνταινος και Εκκλησιαστικός Φάρος. Στη θέση αυτή παρέμεινε επί δέκα χρόνια. Αργότερα έγινε διευθυντής του Εκκλησιαστικού Κήρυκα της Αθήνας (1918-20). Το 1918 διορίστηκε τακτικός καθηγητής της απολογητικής του χριστιανισμού στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Εξελέγη ακαδημαϊκός το 1945. Έγραψε πολλά έργα με θεολογικό κυρίως περιεχόμενο. Τα κυριότερα έργα του είναι: Στατιστική των χριστιανικών σχολείων της Μακεδονίας (στα ρωσικά, Πετρούπολη 1905), Ο της εν Κωνσταντινουπόλει βιβλιοθήκης του Σεραΐου κώδιξ της Οκτατεύχου (1909), Αποκαλύψεις της ρωσικής πολιτικής εν τη Ορθοδόξω Ελληνική Ανατολή (1910), Σοσιαλισμός και Χριστιανισμός (1911), Αι περί ενώσεως σκέψεις του πρίγκιπος Μαξιμιλιανού και σκέψεις επί των σκέψεων (1911), Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (1911), Η καύσις των νεκρών (1911), Πνευματισμός και Χριστιανισμός (1912), Αθανάσιος Παπαδόπουλος Κεραμεύς (1913), Μάξιμος ο Έλλην (1913), Σοσιαλιστικών ειδώλων κατάλυσις (1914), Ελλάδος θρίαμβος 1912-1913 (1914), Ελληνικά προβλήματα (1915), Τα προβλήματα των κόσμων (1915), Εκκλησία και θέατρον (1916), Ο Πόντιος Πιλάτος (1918), όλα αλεξανδρινές εκδόσεις, εκτός τη βιογραφία του Μάξιμου του Έλληνα, που είναι καϊρινή. Στην Αθήνα κυκλοφόρησε τα έργα Η απολογητική του Χριστιανισμού εν τοις επιστήμαις και ο κύριος χαρακτήρ της συγχρόνου απιστίας (1919), Οι τρεις Ιεράρχαι και ο Αποστάτης (1920), Ο Ιησούς ως ιστορικόν πρόσωπον (1923), Ο Παστέρ και η αυτόματος γένεσις της ζωής (1925), Ο Πασκάλ ως απολογητής του χριστιανισμού (1925), Ιστορικός υλισμός (1937) κ.ά. Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι ο Π. δημοσίευσε στο αλεξανδρινό περιοδικό Γράμματα κριτικά του κείμενα για ρωσικά βιβλία. Τα κείμενα αυτά, που τα υπέγραφε με το ψευδώνυμο Γιώργος Αγιάσσος, είναι γραμμένα στη δημοτική. Έχει μεταφράσει επίσης στη γλώσσα μας το Δαίμονα του Λέρμοντοφ.